Regelmatig staat ie voor de deur: het arbeidsvoorwaardengesprek: voor de een spannend spel, voor de ander een ware nachtmerrie. Werknemers staan op dit moment sterk, want de arbeidsmarkt kampt met ‘krapte’. Hoe kun je als werknemer het beste onderhandelen, óók als je niet van baan wisselt? En als werkgever, wat kun je verwachten van je werknemer?
Ook voor mensen met een bestaande baan valt te onderhandelen. Denk aan de aanwervingskosten die een bedrijf moet betalen voor het vinden en inwerken van een nieuwe medewerker.
Het plaatsen van een advertentie kost een bedrag. Dan moeten de reacties beoordeeld worden. Een flinke handvol kandidaten komt op gesprek. Vervolgens blijven er een paar potentiële werknemers over die grondiger onderzocht worden. Uiteindelijk ga je met een kandidaat verder en hoop je eruit te komen, die je vervolgens moet inwerken. De nieuwe medewerker functioneert natuurlijk niet meteen optimaal, dat vertegenwoordigt ook een waarde. Het verschil tussen jouw gewenste opslag en de aanwervingskosten voor jouw vervanger is groot, zeker als er sprake is van krapte op de arbeidsmarkt.
De onderhandelingen over arbeidsvoorwaarden beginnen pas als ‘de verloving is afgesloten’.Dat is het moment waarop jij en je nieuwe werkgever uitspreken met elkaar verder te willen.
Toch komt het voor dat werkgevers in een sollicitatiegesprek alvast hengelen naar wat je zou willen verdienen. Sommigen vragen zelfs naar je laatstverdiende of huidige salaris. Geef daar geen antwoord op, het gesprek daarover begint pas als je het geworden bent, adviseert Loonwijzer.
Ook bij een nieuwe baan moet je je huiswerk doen. Eveneens is het verstandig om te weten wat je ondergrens is, het minimale bedrag waarvoor je wilt werken.
Dan: je kunt rondvragen bij vakgenoten onder je vrienden en kennissen: wat is hun salaris nu en waarmee begonnen ze? De site van Loonwijzer geeft ook een indicatie per beroepsgroep.
Verder kun je rapporten raadplegen. Van bepaalde branches wordt eens in de zoveel tijd informatie over het salaris gepubliceerd, bijvoorbeeld door advieskantoren. Deze tips zijn overigens niet altijd gratis. En natuurlijk de evt. CAO als bron.
Deze bijvoorbeeld: arbeidsmarkttoeslag. Een gesprekspartner die claimt dat zijn handen gebonden zijn door de bedragen in de cao kun je wijzen op dit fenomeen. Werkgevers kunnen afwijken van de schalen in de cao door middel van de arbeidsmarkttoeslag: een extraatje voor personeelsleden die moeilijk te krijgen zijn.
Tegenover je zit een nors kijkende hr-adviseur. Alleen door die blik heb je al de neiging om maar te tekenen bij het kruisje. Dat noemen ze het voeden van ‘the guilt trip’. Gewoon zeggen wat je wilt! Wat je zou kunnen zeggen is “u kunt nu al voorspellen dat ik voor onze organisatie een goed en effectief onderhandelaar zal zijn.”
Naast het hoofdbestanddeel van je arbeidsvoorwaardenpakket bestaan er nog andere mogelijkheden. Denk aan pensioen, een auto van de zaak, extra vakantiedagen, budget voor internationale congressen of opleidingen. Allemaal zaken waar je je salaris mee kunt opleuken, zoals Loonwijzer het noemt.
Kom je er in een eerste gesprek niet uit? Haal de angel eruit, door voor te stellen er een weekje op te broeden. Misschien vind je het bod zelf na een tijdje toch wel prima. Of je geeft je toekomstige werkgever de gelegenheid extra ruimte te vinden.